اسپانیا

منبع قانونی سرمایه‌گذاری در اسپانیا عبارت است از «قانون 14/2013 27 سپتامبر درباره حمایت از کارآفرینان و بین‌المللی شدن آن‌ها» (اختصاراً قانون کارآفرینان). بند 1 از ماده 63 این قانون به خارجیان بیرون از اتحادیه اروپا امکان ورود و اقامت با هدف سرمایه‌گذاری قابل توجه در اسپانیا را به یکی از شیوه‌های زیر می‌دهد:

1.سرمایه‌گذاری اولیه حداقل 2 میلیون یورو در قرضه عمومی؛

2.سرمایه‌گذاری حداقل 1 میلیون یورو در سهام یا مشارکت در سهام شرکتهای خصوصی اسپانیایی؛

3.سرمایه‌گذاری حداقل 1 میلیون یورو در صندوقهای سرمایه‌گذاری، صندوقهای سرمایه‌گذاری، صندوقهای سرمایه‌گذاری closed-end یا صندوق‌های سرمایه مشترک که در اسپانیا ایجاد شده‌اند

4.سرمایه‌گذاری حداقل 1 میلیون یورو در سپرده‌های بانکی در نهادهای مالی اسپانیا؛

5.داشتن ملک در اسپانیا به ارزش بیش از 500 هزار یورو (ویزای طلایی)؛

6.راه اندازی پروژه تجاری دارای منفعت عمومی در اسپانیا که باعث ایجاد اشتغال می¬شود، دارای اثر اقتصادی-اجتماعی در محل اجرای آن است یا اثر مهمی بر خلاقیت علمی یا تکنولوژیک دارد.

به موجب ماده 67 قانون فوق‌الذکر، مجوز اولیه اقامت برای سرمایه‌گذاران 2 سال اعتبار دارد که در صورت باقی بودن شرایط، برای 2 سال دیگر نیز قابل تمدید می‌باشد. از جمله شرایط این سرمایه‌گذاری‌ها عبارتند از:

•درخواست تمدید ظرف 90 روز از زمان انقضای ویزای اولیه (ماده (a)(2)66)؛

•حداقل یک بار سفر به اسپانیا (ماده (b)(2)66)؛

•سرمایه‌گذاری خارجی که 2 میلیون یورو در قرضه عمومی یا بیش از 1 میلیون یورو در سهام یا مشارکت در سهام شرکتهای خصوصی اسپانیایی یا سپرده‌های بانکی در بانکها یا نهادهای مالی اسپانیا دارد، باید اثبات نماید که سرمایه¬گذاری¬اش طی دوره اولیه ویزا حفظ شده است (ماده (c)(2)66)؛

•سرمایه‌گذاری در املاک واقع در اسپانیا به ارزش بیش از 500 هزار یورو مستلزم این است که سرمایه‌گذار اثبات نماید که مالک ملک یا حداقل سهم لازم است (ماده (d)(2)66)؛

•برای پروژه کسب و کار، سرمایه‌گذار باید گزارش مثبتی از طرف مقامات مبنی بر تایید منفعت عمومی سرمایه‌گذاری مزبور ارائه دهد (ماده (e)(2)66)؛

• سرمایه‌گذار خارجی باید از تعهدات ناشی از تامین اجتماعی و مالیات پیروی نماید(ماده (f)(2)66).

منبع قانونی ثبت شرکت‌ها در اسپانیا عبارت است از «فرمان قانونی 1/2010 مورخ 2 جولای که متن قانون شرکت‌ها را توشیح می‌کند». معمولترین شیوه ایجاد کسب و کار در اسپانیا، تشکیل «شرکت با مسئولیت محدود» است و سرمایه‌گذارانی که میخواهند خود کسب و کار کوچکی را راه‌اندازی نمایند، به عنوان «تاجر صِرف» ثبت نام میکنند. سرمایه‌گذارانی که به ثبت شرکت در اسپانیا علاقه‌مند هستند میتوانند انواع شرکتها از جمله شرکت سهامی، سرمایه‌گذاری مشترک، شعبه و شرکت فرعی را ثبت کنند.

مراحل ثبت شرکت در اسپانیا عبارتند از:

1) کسب شماره شهروندان غیراسپانیایی (NIE)؛

2) انتخاب یکی از انواع شرکتها براساس قانون تجارت اسپانیا؛

3) آماده‌سازی اسناد برای کسب جواز نام شرکت؛

4) باز کردن حساب بانکی به نام شرکت در بانکی در خاک اسپانیا که برای واریز حداقل سرمایه استفاده خواهد شد؛

5) تهیه اسناد مربوط به اساسنامه شرکت و امضای آنها نزد دفتر اسناد رسمی؛

6) امضای سند تشکیل شرکت توسط همه اشخاصی که سهامدار شرکت محسوب میشوند؛

7. درخواست شماره شناسایی مالیاتی به «آژانس مالیات اسپانیا».

چنان که گفته شد، شرکت خصوصی با مسئولیت محدود پرطرفدارترین نوع ثبت شرکت در اسپانیا است که حداقل سهام لازم باید به میزان 3000 یورو در یک بانک اسپانیایی ثبت شود. ثبت این نوع شرکت در اسپانیا مزایای فراوانی دارد، از جمله این که آیین ثبت آن سریعتر است و می‌تواند به صورت آنلاین انجام شود و این امکان وجود دارد که 100 درصد سرمایه، خارجی باشد.

به طور کلی، ثبت شرکت شامل هزینه‌های زیر میشود :

هزینه ثبت100 یورو

هزینه دفتر مجازی80 یورو در ماه

حداقل سرمایه به ماهیت شرکت ثبت شده بستگی دارد

هزینه‌های حسابرسی100 یورو در ماه

مدت زمان لازم برای درخواست ثبت پتنت با ادعای تقدم، 12 ماه از تاریخ این تقدم است. یکی از ویژگی های مهم این فرایند، «گزارش مربوط به وضعیت هنری» (RSA) است که «اداره پتنت و علائم تجاری اسپانیا» (SPTO) براساس آن میزان نو بودن و خلاقانه بودن اختراع را تعیین میکند. زبان رسمی درخواست پتنت در اسپانیا باید اسپانیایی باشد.

پتنتها تا 20 سال از زمان تاریخ درخواست ثبت نافذ هستند. هزینه سالانه نیز از سال سوم به طور سالانه برقرار است.

ویزای استارتاپ (کارآفرینی)

منبع قانونی این ویزا نیز همان قانون کارآفرینان است که پیش‌تر به آن اشاره شد. این ویزا مخصوص آن دسته از کارآفرینان خارجی است که قصد ایجاد یک فعالیت کارآفرینی با ماهیت خلاقانه و دارای مزایای اقتصادی برای اسپانیا را دارند (ماده (1)69). به موجب ماده (1)70، کارآفرینی عبارت است از «هرگونه فعالیت خلاقانه­ی دارای منفعت اقتصادی خاص برای اسپانیا که گزارشی در تایید آن از سوی «اداره اقتصادی و بازرگانی» منطقه جغرافیایی مربوطه یا «هیئت مدیره تجارت و سرمایه‌گذاری‌های بین‌الملل» صادر شده است». براساس ماده 62 قانون مذکور، حداقل شرایط لازم برای درخواست ویزای استارتاپ عبارتند از:

1.عدم اقامت غیرقانونی در اسپانیا؛

2.داشتن بیش از 18 سال سن؛

3.عدم سابقه کیفری در اسپانیا یا در کشورهایی که متقاضی طی 5 سال گذشته اقامت داشته است؛

4.تقاضای ویزای متقاضی در فضای سرزمینی کشورهایی که اسپانیا بدین منظور موافقتنامه دارد، قابل رد نباشد؛

5.داشتن بیمه عمومی یا بیمه خصوصی سلامت؛

6. داشتن منابع اقتصادی کافی برای خود و اعضای خانواده طی دوره اقامت در اسپانیا (2130 یورو در ماه برای خود متقاضی و 532 یورو برای هریک از اعضای خانواده)؛

7.پرداخت هزینه ویزا؛

8.داشتن برنامه کسب و کار با ویژگی‌های زیر (ماده (b)70):

•توصیف پروژه (نوع پروژه، تاریخ، مکان، ماهیت حقوقی شرکت، اثر اقتصادی بالقوه سرمایه­گذاری، تخمین تعداد مشاغلی که به طور بالقوه ایجاد خواهد شد، وظایف و صلاحیت­ها، شیوه­های ارتقا، و پرداخت حقوق؛

•توصیف کالا یا خدمت و جنبه‌های خلاقانه‌ی آن؛

•تحلیل بازار: توصیف رقبای احتمالی، ارزیابی مشتریان احتمالی و تحلیل عرضه و تقاضا؛

•تامین مالی: سرمایه­گذاری مورد نیاز، منبع تامین مالی و برنامه مالی.

نکته مهم این است که فرایند صدور ویزای استارتاپ میتواند شامل همسر و فرزندان زیر 18 سال، یا فرزندان بالای 18 سالی شود که هنگام سفر به همراه متقاضی نمیتوانند مایحتاج خود را به علت وضعیت سلامتی تامین کنند. پس اعضای خانواده نیز با رعایت شرایط مذکور میتوانند مشترکآً، همزمان یا جداگانه برای ویزای اقامت خانوادگی درخواست دهند. حضور متقاضی ویزا لازم نیست و او میتواند از طریق نمایندگان صالح خود درخواست ویزا کند. با این که به گفته ICEX، وابسته به وزارت اقتصاد و رقابت اسپانیا، فرایند صدور ویزا حدود 20 روز طول میکشد، این فرایند به طور معمول تا 30 روز کاری به درازا خواهد انجامید. مدت اعتبار این ویزا مطابق ماده 68، 1 سال می‌باشد که قابل تمدید است.

منبع اصلی قانونی برای مجوز کار در اسپانیا، «قانون ارگانیک 2/2009 مورخ 11 دسامبر پیرامون حقوق و آزادی‌های خارجیان در اسپانیا و ادغام اجتماعی آن‎‌ها» می‌باشد. به موجب ماده 38 این قانون، اتباع غیر اتحادیه اروپا برای کار در اسپانیا به عنوان یک «شاغل دارای مهارت بالا» باید شغلی پیدا کنند که در فهرست «کمبود اشتغال» (Shortage Occupation) (یعنی مشاغلی که افراد واجد صلاحیت کافی برای آنها در اسپانیا یا اتحادیه اروپا وجود ندارد) وزارت کار اسپانیا قرار دارد و سپس از این وزارتخانه درخواست ویزای کاری نمایند. باید توجه داشت شرکتی که به شخص متقاضی پیشنهاد کاری داده است، باید از وزارت کار اسپانیا برای او درخواست مجوز کار نماید (بند 4 از ماده 36). فرایند رسیدگی به این درخواست حدود 8 ماه طول میکشد. پس از تایید وزارت کار، سفارت یا کنسولگری اسپانیا ویزای کار و اقامت را صادر میکند. برخی افراد به مجوز کار نیاز ندارند اما باید برای مجوز اقامت یا ویزا درخواست نمایند. این افراد عبارتند از اساتید دانشگاه، تکنیسینها و دانشمندان، دعوت‌شدگان به اسپانیا برای برنامه‌های علمی و فرهنگی، روزنامه‌نگاران خارجی، هنرمندانی که برای اجراهای خاص می‌آیند، روحانیون و مقامات اتحادیه‌های تجاری شناخته‌شده‌ی بین‌المللی.

همچنین، اتباع خارجی بیش از 18 سال میتوانند برای دوره بیش از 90 روز و کمتر از 5 سال با هدف خوداشتغالی (autonomos) درخواست اقامت موقت کنند. مجوز اولیه اقامت موقت و خوداشتغالی یک ساله و به محدوده جغرافیایی و حوزه فعالیت محدود است.

اشخاص خوداشتغال دو روش عمده برای خوداشتغالی دارند:

1.به عنوان مالک یا خوداشتغالِ صرف (autonomo) که در این صورت شخص مسئولیت شخصی تجارت خود را برعهده دارد و میتواند با پرداخت مالیات از طریق «نظام مالیات بر درآمد اسپانیا» کسب و کار خود را راه‌اندازی نماید.

2.شرکت با مسئولیت محدود که هرچند مسئولیت شخصی به همراه ندارد، متضمن مالیات اضافی و سایر مسئولیتها است.

از جمله شرایط اقامت فقدان سابقه کیفری، پرداخت هزینه درخواست اقامت و برخی شرایط دیگر است. شرایط اشتغال هم موارد متعددی همچون داشتن ویژگی‌های حرفه‌ای لازم برای فعالیت در شغل مورد نظر، اثبات این که این سرمایه‌گذاری برای اجرای پروژه بر ایجاد اشتغال تاثیر دارد و اثبات وجود منابع مالی کافی برای آن شغل را دربرمی‌گیرد. برای خوداشتغالی، خود متقاضی باید درخواست مجوز کار نماید.

اعضای خانواده نیز می‌توانند با درخواست مجوز اقامت خانوادگی به بستگان خارجی خود که برای یک سال در حال کار و زندگی در اسپانیا هستند و برای یک سال دیگر مجوز اقامت دارند بپیوندند. در صورت موافقت با این درخواست، اعضای خانواده نیز می‌توانند بدون نیاز به مجوز کار صاحب شغل شوند.

مهاجرین باید شمار هویت خارجی (NIE) دریافت نمایند و با آن¬ها همچون اتباع اسپانیا رفتار خواهد شد. شخص هنگام کار به عنوان خوداشتغال، باید برای پرداخت مالیات و تامین اجتماعی ثبت نام کند و بیمه سلامت دریافت نماید.

بیشتر دانشگاه¬های اسپانیا بر آموزش به زبان اسپانیایی تمرکز دارند اما روند فعلی به افزایش برنامه¬های تحصیلی به زبان انگلیسی بوده است. اسپانیا دارای دانشگاه¬های متعددی است که مهم¬ترین آن¬ها دانشگاه بارسلونا و دانشگاه مادرید هستند. همچنین، از میان 10 دانشکده برتر اروپا در رشته کسب و کار، سه دانشکده متعلق به کشور اسپانیا است.

دانشگاه‌های اسپانیا یکی از کمترین شهریه‌ها را در میان دانشگاه‌های اروپایی دارند. هزینه تحصیل سالانه در رشته کارشناسی از 750 یورو تا 2500 یورو و برای دوره کارشناسی ارشد از 1000 تا 3500 یورو است. البته شهریه دانشگاه‌های خصوصی سالانه به 20000 یورو می¬رسد. هزینه خوراک، پوشاک و حمل و نقل در اسپانیا عموماً پایین است اما هزینه مسکن در برخی از شهرها مانند مادرید و بارسلونا گران است.

انواع ویزای دانشجویی عبارت است از:

1.کوتاه مدت: برای اقامت 3 تا 6 ماه و بدون امکان تمدید؛

2.بلند مدت: برای اقامت بیش از 180 روز که در این صورت باید کارت هویت خارجی دریافت نمود که یک سال اعتبار دارد و تا 5 بار تا زمان مدت ادامه تحصیل قابل تمدید است.

بنابراین، دانشجویان بین‌المللی (دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا) برای تحصیل در اسپانیا نیازمند ویزای بلندمدت هستند و معمولاً دارای شروطی است، از جمله داشتن گذرنامه معتبر، بیمه درمانی برای دوران تحصیل در اسپانیا، ارائه حساب بانکی برای اثبات داشتن منابع مالی کافی برای پوشش هزینه‌ها، فقدان سابقه کیفری و گواهی پزشکی مبنی بر عدم بیماری جدی که دارای آثار جدی بر سلامت عمومی است. همچنین برای همسر یا فرزندان (زیر 18 سال یا دارای معلولیت) میتواند درخواست ویزا نمود.

اگر اعتبار ویزا برای 180 روز باشد، نمی‌توان در اسپانیا کار کرد. اگر ویزا برای مدت بیشتری اعتبار دارد، با کارت هویت خارجی می‌توان مجوز کار دریافت نمود. به سه شیوه عمده می‌توان در اسپانیا به کار مشغول شد:

1.اینترنشیپ (حداکثر 20 ساعت در هفته)؛

2.اصلاح مجوز اقامت و تبدیل آن به مجوز خوداشتغالی یا استخدامی؛

3.اصلاح مجوز اقامت و تبدیل آن به مجوز اقامت برای کارگران دارای مهارت بالا

همچنین، پس از فارغ‌التحصیلی می‌توان یک مجوز اقامت 12 ماهه برای جست‌وجوی شغل دریافت نمود که در صورت داشتن شرایطی از جمله تمکن مالی اعطا می‌شود و غیر قابل تمدید است .